IKIGAI là một bản đồ giúp bạn xác định năng lực bản thân để sống một đời ý nghĩa.
Vậy, bạn có đang trăn trở ý nghĩa cuộc đời của mình là gì không?
Bạn có hứng khởi khi mỗi sáng thức dậy và mãn nguyện đã sống một ngày ý nghĩa trước khi chìm vào giấc ngủ không?
Nếu bạn mong muốn điều này thì bài viết cách xác định ikigai dưới đây là dành cho bạn.
| Mục lục bài viết:
2. Cách xác định mục đích sống từ ikigai. |
1. Ikigai là gì?
1.1 I-ki-gai: chỉ cần phát âm đúng bạn sẽ thấy vui vẻ
Ikigai là một quan niệm có nguồn gốc từ Okinawa, Nhật Bản. Để phát âm đúng từ này thì đầu tiên bạn cần nhoẻn miệng cười (chữ /i/ phát âm dài ra giống như cười hihi). Từ ikigai có 3 chữ /i/ nên khi phát âm bạn sẽ nói i-ki-gai (miệng cười). Bạn thử phát âm và xem có đúng như vậy không nhé!
Khi hiểu về ikigai, bạn sẽ biết “lý do khiến bạn rời khởi giường vào mỗi sáng”. Từ đó giúp bạn xây dựng cuộc sống hạnh phúc, viên mãn hơn.
1.2 Câu chuyện về ikigai
Ikigai là một ý niệm xuất phát từ cư dân trên những hòn đảo nhỏ ở Okinawa, Nhật Bản. Đây là một hòn đảo có diện tích nhỏ, khí hậu khắc nghiệt. Nhưng từ hàng nghìn năm trước (từ thời Heian – Bình An, năm 794-1185 Công Lịch), người dân Okinawa đã nắm bắt và sống hạnh phúc nhờ ikigai.
Ban đầu, ikigai có tên khác là ikikai (hay “vỏ sống). Dưới thời Heian, có loài sinh vật được xem là kho báu nằm sâu dưới đại dương tên là Kai. Kai là hàu vỏ đỏ, đầy gai và tuyệt đẹp.
Kai được những Ama (nữ thợ lặn) thu gom vào mỗi sáng sớm. Trong quá trình tìm kiếm Kai, những Ama thường tâm sự, chia sẻ về cuộc sống với nhau. Từ đó hình thành tình chị em sâu đậm và luôn hỗ trợ nhau trong cuộc sống. Chính vì vậy, dù phải làm công việc vất vả, nguy hiểm dưới làn nước lạnh, những Ama vẫn rất vui vẻ.
Họ thường tụ họp lúc bình mình, cùng tán gẫu, cười nói và làm việc trong hạnh phúc. Vì vậy, Ama còn được xem là bản chất thật của ikigai.
Ikigai được ghép từ hai từ: Iki có nghĩa là cuộc sống; Gai có nghĩa là giá trị. Ikigai nghĩa là giá trị cuộc sống.
2. Cách xác định ikigai để hiểu mục đích đời mình
2.1 Mục đích sống được diễn giải dễ hiểu
Mặc dù ikigai xuất hiện từ lâu nhưng thế giới chỉ mới biết đến ikigai thông qua sơ đồ Venn do Marc Winn xây dựng lại. Marc Winn là nhà hoạt động từ thiện. Khi ông đọc một cuốn sách của Dan Buettner về việc sống thọ – Vùng Xanh. Trong sách đã nhắc đến ikigai tại làng Ogimi ở Okinawa. Đây là ngôi làng trường thọ của người Nhật. Họ được kính trọng nhờ sự thông thái, sức khoẻ dẻo dai và hạnh phúc.
Vì vậy, năm 2014, Marc Winn đã kết hợp sự nghiên cứu về việc sống thọ của Dan Buettner tại làng Ogimi và sơ đồ Venn. Đây là 4 hình tròn xếp theo hình kim cương mà phần giao nhau ở giữa là “mục đích” – là ikigai. Chính nhờ sự diễn giải đơn giản, dễ hiểu và dễ thực hành. Ikigai được đông đảo người dân khắp thế giới đón nhận và thực hành theo.
“Sống tốt hay không, không dựa trên thước đo tài chính hay phần thưởng, mà dựa trên giá trị cuộc sống”, trích sách Triết lý ikigai, Tim Tamashiro.
2.2 Xây dựng sơ đồ Venn để tìm cách xác định ikigai
Vì ikigai của mỗi người là khác nhau. Ikigai là một thứ độc quyền đối với mỗi người. Để xác định được ikigai của bản thân một cách dễ dàng, nhanh chóng thì bạn cần làm theo 4 hướng dẫn sau:
- Làm điều bạn yêu thích;
- Làm điều bạn giỏi;
- Làm điều thế giới cần;
- Làm điều khiến bạn được tưởng thưởng.
Sau khi suy nghĩ cẩn trọng và tìm ra câu trả lời cho 4 hướng dẫn trên. Bạn hãy kết hợp chúng lại, và tìm ra điểm chung của 4 câu hỏi trên. Điểm chung đó chính là ikigai – mục đích sống của cuộc đời bạn.
Thực tế, đây là những hướng dẫn đơn giản. Nhưng đôi khi ta bị kéo đi theo guồng quay của cuộc sống, của cơm – áo – gạo – tiền. Đến một lúc nào đó, hẳn bạn cũng đã tự hỏi “Mục đích của đời mình là gì?”.
Để tìm được câu trả lời này, bạn chỉ cần trả lời 4 hướng dẫn trên. Từ đó, tìm ra mục đích sống phù hợp nhất cho riêng mình.
Tám khía cạnh giúp bạn hạnh phúc gồm: Hành động tử tế; Thể dục thể thao; Quan hệ xã hội; Thiền định; Thời gian dồi dào; Giấc ngủ ngon; Lòng biết ơn; Mục tiêu. (Nghiên cứu của tiến sĩ Santos).
3. Làm gì khi bạn không thể xác định mục đích sống?
Thực tế, chúng ta dành phần lớn tuổi thơ của mình để ngồi trên ghế nhà trường. Nhưng suốt chương trình phổ thông, chúng ta không được học và thực hành việc đi tìm mục đích sống của cuộc đời.
Bên cạnh đó, cuộc sống cũng có quá nhiều thứ hấp dẫn và quá nhiều áp lực. Vì vậy, việc tìm kiếm ikigai cho bản thân cũng không phải là đều dễ dàng.
Nếu bạn chưa thể xác định được ikigai, hãy thực hiện những hành động sau:
3.1 Luôn làm đều tử tế
Mỗi ngày, bạn hãy làm đều tử tế và luôn giúp đỡ mọi người nhiều nhất có thể. Khoa học chứng minh, hành động tử tế và giúp đỡ người khác sẽ giúp bạn xây dựng tinh thần tích cực, lạc quan, vui vẻ hơn.
Vì vậy, việc giúp đỡ người khác còn có tác dụng rất tốt đối với bạn. Đó là chưa nói đến trường hợp, bạn gieo “nhân” tốt thì ắt sẽ nhận “quả” ngọt sau này.
Còn chần chờ gì nữa, bạn hãy lên danh sách là làm đều tử tế ngay bây giờ nhé!
3.2 Dành thời gian quan sát cuộc sống
Việc dành thời gian quan sát cuộc sống sẽ giúp bạn có dịp “lắng lại” để cảm nhận và liên kết với thế giới nhiều hơn. Theo nghiên cứu, một người có liên kết xã hội mạnh mẽ sẽ tăng hơn 50% khả năng sống sót trong mọi tình huống.
Chính vì vậy, hãy quan sát nhiều hơn, dành thời gian cho gia đình, những người yêu thương, bạn sẽ cảm nhận được niềm vui và vẻ đẹp cuộc sống. Đây là một hành động rất đơn giản, dễ thực hiện nhưng mạng lại hiệu quả đáng kể, rất đáng thực hiện mỗi ngày.
3.3 Nâng cao sức khoẻ và tinh thần
Rõ ràng, chúng ta không thể phủ nhận lợi ích từ sức khoẻ và tinh thần. Bạn sẽ đánh mất nhiều cơ hội nếu luôn trong tình trạng kiệt quệ về sức khoẻ lẫn tinh thần.
Để đảm bảo một cơ thể khoẻ mạnh, bạn hãy tìm một môn thể thao mình yêu thích và thực hành đều đặn. Bạn có thể chọn vận động một mình hay chơi cùng đồng đội đều tốt cả.
Bên cạnh đó, dành thời gian thiền định sẽ giúp sức khoẻ tinh thần của bạn tăng lên đáng kể đấy. Thiền có thể giúp tái câu trúc não bộ, giảm cảm xúc tiêu cựcc và kích thích cảm xúc tích cực. Vì vậy, thiền là một bộ môn rất đáng để thử và thực hành mỗi ngày.
Bài viết gợi ý cho bạn: Từ bình an đến hạnh phúc nhờ lối sống chánh niệm
3.4 Học đều mới mỗi ngày
Học tập không những giúp bạn nâng cao kiến thức mà còn “mở” ra một cánh cửa mới cho cuộc đời. Bạn có thể học bất cứ đều gì mà bản thân thấy hứng thú.
Đó có thể là một ngôn ngữ mới. Học một kỹ năng sinh tồn mà bạn chưa biết (lái xe, bơi lội, sơ cấp cứu, sống sót trong tình huống khẩn cấp,…). Hoặc đơn giản là bạn học một môn nghệ thuật hoặc thể thao yêu thích (múa, nhảy, đàn, đánh cầu lông,…)
Việc học vào thời gian rảnh rỗi không chỉ giúp bạn nâng cao kiến thức mà còn có ích trong tương lai. Nắm vững nhiều kiến thức thực tế sẽ giúp bạn làm chủ cuộc sống của mình một cách tốt hơn.
“Học, học nữa, học mãi”, Lê Nin
3.5 Xây dựng mục tiêu
Khi và chỉ khi bạn thiết lập mục tiêu rõ ràng, bạn sẽ biết mình đang làm gì. Việc này giúp bạn không lãng phí thời gian cho những việc vô bổ, nhàm chán.
Khi có mục tiêu, bạn cũng sẽ có động lực và kế hoạch để hoàn thành nó. Ngay trong quá trình thực hiện, bạn hãy tập trung và “sống” cùng nó. Chỉ cần như vậy, bạn đã không bỏ lỡ giây phút đáng quý nào trong cuộc đời rồi.
Khi một mục tiêu hoàn thành, bạn hãy tự thưởng cho mình và xây dựng mục tiêu mới. Điều này sẽ giúp cuộc đời bạn trở thành một chuỗi sự kiện ý nghĩa, đáng sống.
Bốn nỗi sợ khiến bạn không hạnh phúc và thành công: Sợ thất bại; Sợ thành công; Sợ những gì người khác nghĩ; Sợ không thoải mái. Nhưng trên thực tế, chỉ có một nỗi sợ duy nhất ám ảnh bạn ở những giây phút cuối đời: Sợ không tìm thấy mục đích sống của mình là gì?.
4. Cách thiết lập một ikigai mới trong cuộc sống
Nếu bạn đang có một công việc tốt và một cuộc sống ổn định. Nhưng những đều này không thật sự làm bạn vui và hứng thú. Mỗi ngày bạn thức dậy và hành động như một cổ máy. Bạn muốn thay đổi nhưng không biết bắt đầu lại như thế nào?
Nếu bạn đang trong tình huống này, lời khuyên dành cho bạn là hãy tìm cách xác định ikigai của mình. Bạn không cần từ bỏ ngay cuộc sống cũ để theo đuổi mục tiêu mới. Bạn hãy xây dựng từ từ, phù hợp với nhu cầu và hoàn cảnh thực tế.
Cụ thể, bạn vẫn làm công việc cũ để trang trãi cuộc sống. Đồng thời, hãy xem mục tiêu mới là công việc bán thời gian để làm mỗi ngày. Đến khi mục tiêu mới có thể đáp ứng nhu cầu cuộc sống và mang lại niềm vui, hạnh phúc thì đây là thời điểm thích hợp để thay đổi ikigai của bạn.
TRUNG OANH
